Koszyk

Malarstwo - obrazy wielkich mistrzów malarstwa

Jacek Malczewski – obraz Thanatos i śmierć o kształtach rubensowskich

Twórczość malarska Jacka Malczewskiego to jeden z głównych tytułów do chwały naszego polskiego malarstwa. Jacek Malczewski jest ulubionym malarzem dla tylu postaci z kręgów opiniotwórczych (m.in. dla Andrzeja Wajdy), że można bez obaw się nim zachwycać, nie robiąc sobie obciachu.

Reprezentuje on symbolizm i ogólnie biorąc kierunek zwany Młodą Polską, a okres przełomu XIX i XX wieku, w którym malował swoje obrazy, stanowi pod wieloma względami jeden ze szczytowych okresów w rozwoju polskiej kultury.

Na wszystkich obrazach Jacka Malczewskiego przewija się temat śmierci jako jeden z głównych motywów. Personifikacją śmierci jest u Malczewskiego zwykle kobieta z kosą, bardzo cielesna i pełna sił witalnych, a drugą stroną, tym, po kogo lub do kogo ta Śmierć przychodzi, jest przeważnie stary mężczyzna.

Przedstawię dziś obraz Jacka Malczewskiego, zatytułowany „Thanatos”, na którym ten charakterystyczny dla artysty sposób przedstawiania śmierci zaznacza się w sposób szczególnie wyrazisty.

Jacek Malczewski, Thanatos, 1898-99, olej na płótnie, 45 x 57,5 cm, Muzeum Narodowe w Warszawie

Jacek Malczewski_Thanatos_ nowoczesne reprodukcje duży format, galeria polska

Jacek Malczewski, Thanathos

Opis i interpretacja obrazu „Thanatos” Jacka Malczewskiego

Stary mężczyzna zmarł podczas wyglądania przez okno skromnego starego dworka. W otwartej okiennicy widać wyrżnięty otwór w kształcie serca. Jest maj, zieleni się trawa, kwitną bzy, narcyzy, żonkile. Czyli tzw. jesień życia, starość kończąca się śmiercią, przedstawiona została na obrazie Jacka Malczewskiego w scenerii całkiem przeciwnej niż szaruga jesienna i listopadowe klimaty cmentarne.

Na pierwszym planie stoi tyłem do widza Śmierć, jako kobieta o kształtach zdecydowanie rubensowskich, zakrytych tylko częściowo jaskrawo czerwoną szatą. Trzyma jedną dłoń na tępej części klingi kosy, opierającej się końcem drzewca na ziemi. W drugiej dłoni coś ściska, ale trudno powiedzieć, co. Przypatruje się jej z uwagą stary pies. Chwilowo przestała go nawet interesować strawa w rondlu stojącym pod ścianą.

Wymowa obrazu Malczewskiego wydaje się jasna. Mężczyzna był już stary. W dodatku namalowany został w szarych barwach. Tymczasem świat za oknem znowu jest młody i kwitnący. Starzec wyjrzał przez okno, zachwycił się i pomyślał sobie, że czas umierać, bo jest to jedyny sposób na odzyskanie młodości. Śmierć skusiła go swą cielesnością, zmysłowością, dostarczyła mu silnych wrażeń erotycznych. Miał więc śmierć przyjemną. Objawiła mu się ona w postaci odpowiadającej w pełni jego upodobaniom – starym dziadom podobają się właśnie takie obfite kształty, zwłaszcza w partiach związanych bezpośrednio z rozrodczością. Szczupłe laski to ideał raczej dla młodzieży.

Wyobrażenie śmierci przedstawione na obrazie Jacka Malczewskiego jest, oczywiście, na wskroś pogańskie. Nie ma na nim ani śladu wyobrażenia tamtego świata jako nieba z eterycznymi aniołami, opromienionego światłością wiekuistą, albo mrocznego piekła pełnego strasznych diabłów, larw i innej makabry. Wszystko rozgrywa się w kręgu przyrody i właściwego jej kołowrotu narodzin i śmierci. Śmierć jest zarazem Wielką Matką – i w taki sposób została namalowana. Czerwień jej szaty podkreśla witalność, krwistość i cielesny popęd jako siłę, która wprawia w ruch całą przyrodę.

I to jest właśnie prawda o życiu i śmierci, mówi nam Jacek Malczewski. Może myślicie, że taka jej erotyczna wizja to tylko towarzyszące śmierci halucynacje starca, a tak naprawdę po śmierci nie ma niczego, albo też jest dokładnie to, co wciska ludziom religia? Myślcie sobie, co chcecie, ale wyobrażenie Malczewskiego potwierdza pies, który widzi Czerwoną Panią. A pies to najlepszy świadek, całkiem bezstronny i nieurobiony przez katechetów.

O śmierci w kontekście cielesności i seksu pisałem już w związku z interpretacją obrazu Michaela Huttera „Śmierć podsłuchuje kochanków” (Erotyka i śmierć w malarstwie współczesnym: Michael Hutter). U Huttera Śmierć jest stara a kochankowie młodzi. U Jacka Malczewskiego kombinacja jest poniekąd odwrotna: stary człowiek ma wizję śmierci jako całkiem jeszcze młodej (w porównaniu z nim, rzecz jasna) kochanki. Ale w sumie wychodzi na to samo: umieramy, żeby odzyskać młodość i uprawiać seks w młodym ciele. Czyli właściwie fajnie jest umrzeć, gdy przyjdzie pora.

Ale kiedy pogmatwamy tę prostą sprawę religijnymi kodami, wówczas trudno będzie radośnie umierać, ponieważ możemy po tamtej stronie stać się sfrustrowanymi, przerażonymi, zagubionymi upiorami, jak na obrazie Beksińskiego, któremu nadałem tytuł „Święta Maryjo, ratuj nas” i który skomentowałem w artykule „Czy Zdzisław Beksiński był malarzem religijnym?”.

Lubicie obrazy Jacka Malczewskiego? Czy odpowiada Wam taka interpretacja obrazu Malczewskiego?

Ogólna ocena (0)

0 z 5 gwiazdek

Skomentuj jako gość

Attachments

Location

Oceń pracę :
0

People in this conversation

  • Gość - artur

    Myślałem że komentujesz malarstwo a nie wiarę.Musisz mieć jakiś kompleks religii.

    0 Like
    Short URL:

Szukaj na blogu

Ostatnie komentarze

Gość - Sylwia
Wykorzystywanie Boga to tworzenia memów ...
www.gallery4u.pl świetne miejsce do zaku...
Obrazy mozna sprzedawać w formie fine ar...
Gość - Ewa
W ikonografii chrześcijańskiej, z Męką i...

Nasze produkty

OBRAZY NA PŁÓTNIE

Obrazy na płótnie

Reprodukcje obrazów drukujemy na bawełnianym płótnie artystycznym canvas naciągniętym na drewniany blejtram. Obraz ze zdjęcia jest doskonałym prezentem, gotowym do powieszenia na ścianę. 

 

więcej...

WYDRUKI GICLEE

Wydruki Fine-Art

Wydruki artystyczne giclee wykonujemy na specjalnych papierach typu fine-art, które zapewniają doskonałą jakość i trwałość drukowanych zdjęć oraz nadają pracy artysty szczególny charakter.

 

więcej...

PLAKATY

Plakaty

Plakaty drukujemy na wysokiej jakości papierze o doskonałych parametrach technicznych. Idealne rozwiązanie na ożywienie charakteru wnętrza.

 

więcej...

Jak zamawiać?

Galeria obrazów FineArtExpress prezentuje reprodukcje znanych malarzy minionych epok i arcydzieła malarstwa światowego w formie wydruków na płótnie canvas i wydruków na papierze. Wybierz zdjęcie i zamów reprodukcję obrazu na płótnie lub na papierze archiwalnym.

Zamawianie jest bardzo proste:

Krok 1

Krok 1.

Wybierz zdjęcie i produkt. Wybierz wielkość wydruku.

Krok 2

Krok 2.

Włóż do koszyka i opłać zamówienie korzystając z płatności elektronicznych.                                

Krok 3

Krok 3.

Drukarnia otrzyma gotowy, wykadrowany plik do druku o określonych parametrach.          

Krok 4

Krok 4.

Po wydruku i zmianie statusu zamówienia na „zrealizowane” otrzymasz maila z informacją o wysyłce.